Mijn interesse voor Japan werd gewekt toen ik hier nog niet zo lang woonde. Een documentaire op tv verklaarde een en ander en boeide me.
In gesprek met W., tijdens een verblijf in Enschede, kwam Het SieboldHuis weer onder mijn aandacht. Maar ondanks dat ik er, op weg naar Ùs Bertus, regelmatig langskwam was het tot een bezoek nog niet gekomen.
Plannen en bestemmingen veranderden en zo bracht ik het afgelopen museumweekend eindelijk een bezoek aan het SieboldHuis. En niet in vogelvlucht, zoals een eerder bezoek aan de Hermitage.
In 1600 landen de Hollanders in Japan en weten zij het college van regenten te overtuigen dat het drijven van handel het voornaamste doel is.
De handel valt in eerste instantie tegen maar wordt, net als de betrekkingen, in de loop van de tijd beter. Echter in 1639 moeten alle buitenlanders Japan verlaten en worden de Nederlanders naar Deshima, het kunstmatige handelseiland, verbannen. Nederland is daardoor nog het enige land dat handel met Japan kan drijven.
In 1823 komt Philipp Franz von Siebold als arts, in dienst van de Nederlandse overheid, terecht op Deshima. Siebold is het, als uitzondering, toegestaan zich buiten Deshima te begeven, om onder andere lessen in geneeskunde te geven en polikliniek te houden. Daardoor is het mogelijk een collectie op te bouwen waardoor beter begrip over het land waar Nederland exclusieve handelsrelaties mee onderhoudt ontstaat.
Met behulp van Japanse vrienden en leerlingen en als betaling voor zijn diensten weet Siebold een indrukwekkende collectie aan te leggen. En de hofreis die Siebold in 1826maakt is een uitstekende kans om deze uit te breiden. Echter als Siebold een via een van zijn vrienden verkregen kaart het land uit probeert te smokkelen en daarbij wordt betrapt wordt hij levenslang verbannen.
Siebold neemt een Japanse Makaak als huisdier mee naar Nederland, waar hij in 1836 het huis aan het Rapenburg koopt. Vastgeketend aan een boom in de tuin leeft de makaak nog 20 jaar. De verbanning wordt in 1858 opgeheven en Siebold keert een jaar later terug naar Japan om zijn vrouw en dochter O-ine, de eerste vrouwelijke arts in Japan, weer te ontmoeten.
In het SieboldHuis aan het Rapenburg is een deel van de indrukwekkende collectie te bewonderen.
