Decanteren & Zo

Ondanks dat wijn in de loop der jaren behoorlijk is gedemocratiseerd, zijn er nog steeds mensen, welke niet in de materie thuis zijn, die denken dat het drinken van wijn iets bijzonders heeft, of zelfs chique zou zijn. Niets is echter minder waar.

Op de keeper beschouwt is wijn niets meer of minder dan een gewoon landbouwproduct. Simpel gezegd, laat een wijnmaker of wijnfabriek druiven vergisten, zodat er wijn ontstaat. Net zoals Aviko aardappelen laat verbouwen of deze opkoopt, om er vervolgens frites of puree van te maken.

Wijn is lekker of niet lekker, en alles wat je er meer uit kunt halen is mooi meegenomen. Het volgen van een wijncursus is echter nooit weg, want je leert zo meer over de theorie en ook met betrekking tot het proeven, steek je er het nodige van op. Tijdens zo?n cursus zul je zien, dat het er heel gemoedelijk en gezellig aan toe gaat, zonder enige poeha.

Het meeste leer je overigens in de praktijk, door te proeven, te proeven en nog eens te proeven, en te noteren wat je zoal proeft. Herkenning is ook belangrijk, want als je niet weet hoe bijvoorbeeld groene paprika geurt en smaakt, zul je deze nuances ook nooit in wijn herkennen.

Toch zijn er genoeg ?wijnkenners? die de mythe van chique, bijzonder en snobistisch, kost wat kost, in stand proberen te houden, door gebruik te maken van verhullend taalgebruik, arrogantie en dikdoenerij. Er lopen bijvoorbeeld maar heel weinig wijnkenners op onze aardkloot rond, die feilloos kunnen proeven en vervolgens kunnen zeggen, dit is een Pauillac, Château Latour 1997, uiteraard voordat ze het etiket hebben gezien.

Toch zijn er bepaalde zaken die wel degelijk van belang zijn om wijn beter te kunnen begrijpen en te proeven. Zoals de vorm en grootte van het glas bijvoorbeeld. Je hoeft niet voor elk type wijn een Riedelglas in huis te hebben, maar het mag wel ruim en groot zijn, zelfs voor witte wijn. Een ruim glas, dat naar boven enigszins taps toeloopt, draagt eraan bij dat je beter en langer van de geur kunt genieten en dat verhoogt dan weer de smaak van de wijn.

Ook bestaan er de nodige misverstanden over decanteren. Niet zelden wordt de decanteerkan gezien als een attribuut om de show bij een proeverij of exclusief dineetje wat op te leuken. Decanteren is echter meer dan enkel een ritueel.

Decanteren is het overschenken van een fles wijn in een glazen karaf, met het doel om vaste stoffen (droesem – bezinksel ? depot), welke zich in de loop der tijd hebben gevormd, uit een gerijpte, meestal oudere, wijn te halen. Het Engelse werkwoord ?to decant? betekent immers: overgieten, afgieten, klaren, of overhevelen.

Echter niet alle deskundigen zijn het er over eens of alle oude wijnen zonder schade van hun droesem kunnen worden ontdaan . Het in contact brengen van de wijn met zuurstof middels decanteren, kan namelijk ook negatief op de aanwezige aroma?s en smaakstoffen inwerken. Decanteren is geen exacte wetenschap, dus het komt vaak aan op eigen kennis, ervaringen uit het verleden en de persoonlijke smaak van de wijnliefhebber, of een oudere fles wel of juist niet gedecanteerd dient te worden.

Anders ligt het, om een relatief jonge, kwalitatieve wijn te decanteren. Door de wijn in contact te brengen met zuurstof wordt deze namelijk soepeler in de mond en minder agressief. De jonge, krachtige, ietwat harde tannines worden hierdoor enigszins verzacht.

Soms is decanteren een absolute ?must?. Zoals afgelopen zaterdag, bij het openen van een fles ?Ill Millennio? 2005 van Fattoria San Giuliano uit Neive in Piemonte. Een op barriques gerijpte ?vino da tavola rosso?, gemaakt uit rijpe, geselecteerde Barbera- en Nebbiolodruiven. Oude wijnstokken en een beperkt rendement zijn mede maatstaf voor de kwaliteitsfactor. De totale productie betreft slechts 3.000 flessen, waarbij het etiket van de op tafel staande ?Ill Millennio? het nummer 0316 draagt.

Dat er gedecanteerd moest worden, was bekend. Een uur voor consumptie ging de wijn in een ruime karaf, bij 18º Celsius. Echter bij het besnuffelen en proeven van het eerste glas bleek, ondanks decanteren, de wijn volledig op slot te zitten. Geen enkel aroma aan opstijgende geuren en ook op de tong gaf de wijn bijna niets aan potentieel aanwezige smaakstoffen weer, behalve een lichte, zurige ondertoon.

De kleur van de wijn was correct. Prachtig, diep donker, robijnrood, waaruit kon worden afgeleid dat de wijn geenszins ?over the top? was. Na drie uur in de karaf, was er geen enkele evolutie waarneembaar.

Hoe anders was een en ander vierentwintig uur later. Zondagavond, rond 21:00 uur, gaf de wijn al zijn geheimen, nuances en subtiliteiten prijs als nooit tevoren. Heel opmerkelijk hoe in dik 24 uur deze wijn veranderde van nul-komma-niks, in een aparte, elegante, aromatische, complexe, ietwat strenge wijn, met een afdronk die de mond weigerde te verlaten. Conclusie: decanteren is dus zo gek nog niet !

Als experiment bewaarde Wijnerij een restje ?Millennio? om weer een dag later te kunnen proeven. Toen was het over en sluiten, de kleur toonde wat lichtbruine nuances, de wijn was duidelijk minder vitaal en in de afdronk gingen zuren overheersen.

Thnx Ed